Praca inżynierska – Olga Atkonis
Temat: Badanie fotometryczne wybranych sygnalizatorów stosowanych w kolejowej sygnalizacji świetlnej.
Celem pracy dyplomowej było opracowanie koncepcji badań fotometrycznych sygnalizatorów świetlnych kolejowych oraz zebranie i usystematyzowanie wymagań stawianych kolejowej sygnalizacji świetlnej a także prezentacja uzyskanych wyników.
Praca dyplomowa wykorzystuje wiedzę zdobytą w trakcie trwania studiów oraz wyniesioną z lektur zawartych w bibliografii.
Wiedza zdobyta w trakcie badań laboratoryjnych pt. „Wyznaczenie charakterystyk świetlnych sygnalizatorów” była inspiracją do podjęcia tego tematu pracy i wykonania kolejnych obserwacji.
Przedmiotem badań były rozsyły światłości sygnalizatora w siatce punktów, określenie współrzędnych chromatycznych barw emitowanych przez soczewki oraz równomierny rozsył światłości elementu świecącego. Pomiary znajdujące się w pracy dyplomowej dotyczyły różnego rodzaju soczewek. Różniły się barwą oraz zastosowaniem sektora odchylającego. Źródło światła sygnalizatorów nie zmienia się, podczas wszystkich pomiarów jest to żarówka konwencjonalna.
Możliwość porównania współrzędnych chromatycznych różnych barw pozwoliło na ocenę stopnia bezpieczeństwa stosowanego na kolei i da możliwość weryfikacji wymagań stawianych sygnalizatorom kolejowym. Na podstawie wyników przeprowadzonych pomiarów można potwierdzić istotną rolę sygnalizatora w bezpieczeństwie uczestników ruchu. Sposób wyświetlanego sygnału przez różnego typu układy optyczne ma istotny wpływ na rozpoznawanie barwy sygnału oraz na odległość, z jakiej jest widoczny sygnalizator.
Badając różnego rodzaju soczewki zewnętrzne, zauważyć było można, że żaden ze stosowanych układów nie osiągnął wymaganej światłości poosiowej. W badaniach wykorzystano układ optyczny zainstalowany w pomieszczeniu doświadczalnym, poddawany częstym modyfikacjom lub zabiegom wspomagającym dydaktykę a więc rozregulowany i niemiarodajny. Dlatego też prowadzone pomiary nie uzyskały wymaganych wartości. Należy zwrócić uwagę, że polska kolej także nie jest wyposażona w nowoczesne sygnalizatory i nie są one poddawane dokładnej kontroli. Podejrzewać, więc można, że część obecnie działających na liniach kolejowych sygnalizatorów jest w podobnej kondycji, co przebadany obiekt.
Warto również nadmienić, że na efekt lepszego spostrzegania sygnału wyświetlanego przez semafor wpływa nie tylko poziom światłości w danym kierunku, ale również poziom luminancji powierzchni świecącej.
Obecnie obowiązujące przepisy nie objaśniają w sposób ścisły wymagań świetlnych dla lamp sygnałowych. Najważniejszym czynnikiem w ruchu kolejowym jest bezpieczeństwo, niektóre funkcje urządzeń sterowania kontrolowane są, więc podwójnie. Odnosi się jednak wrażenie, że zapomniano o najważniejszym. Brak widoczności podawanych sygnałów jest częstym powodem wypadków oraz ignorancji maszynistów. Pracownicy kolei przyzwyczajeni do jazdy na sygnał wątpliwy (niewidoczny) nauczyli się poddawać w wątpliwości nawet sygnał stop. Dlatego wydaje się konieczne, aby zostały zdefiniowane precyzyjne i jednoznaczne wymagania fotometryczne dla lamp sygnałowych na wzór już od dawna obowiązujących wymagań dla sygnalizacji drogowej. Dodatkowym motywem dla wprowadzenia takich wymagań jest nadchodząca przemiana na kolei, zmiana źródła światła z żarowego na LED.